Chào bạn, nôn ra máu có thể là triệu chứng báo động tình trạng sức khỏe nghiêm trọng như chấn thương nội tạng, vỡ hoặc xuất huyết tiêu hóa. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nuốt máu do tổn thương trong miệng hoặc chảy máu cam có thể là nguyên nhân dẫn đến nôn ra máu. Cụ thể theo thông tin mà mình tìm được như sau:

Phụ thuộc vào các triệu chứng và tiểu sử bệnh mà Cô Bác, Anh Chị có thể được chỉ định nội soi tiêu hóa toàn bộ hoặc nội soi theo từng bộ phận.

Nội soi ống tiêu hóa trên hay còn gọi là nội soi dạ dày, đây là phương pháp thông dụng và có độ chính xác cao để chẩn đoán nguyên nhân nôn ra máu ở thực quản, dạ dày và tá tràng. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, biểu hiện lâm sàng, kết quả xét nghiệm mà phương pháp nội soi có hoặc không có sinh thiết.

Màu sắc và lượng máu có thể giúp bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng ói ra máu, bao gồm:

• Máu đen thường được gọi là máu dịch bã cà phê. Nôn ra dịch màu nâu đen cho thấy tình trạng máu chảy tương đối chậm và xuất phát từ bệnh lý tiêu hóa trên. Máu đã tiếp xúc với axit dạ dày đủ lâu để axit biến máu thành màu nâu sẫm. Chảy máu trong trường hợp này có thể vẫn chưa nhiều lắm nhưng có thể tiến triển trở nặng sau đó.
• Tiêu phân đen thường có tính chất phân như hắc ín.
• Một lượng lớn máu đỏ tươi gợi ý tình trạng chảy máu cấp tính ở thực quản hoặc dạ dày. Nôn ra máu tươi, máu chảy nhanh với lượng lớn máu cần được cấp cứu kịp thời.
• Nôn ra một lượng máu lớn (khoảng 500ml) cùng với các triệu chứng khác như đau bụng, sốt, chóng mặt, ngất người bệnh cần nhanh chóng cấp cứu nội khoa.

Nôn ra máu là bệnh gì?

Triệu chứng nôn ra máu được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau đến từ thói quen nghiện rượu bia, các bệnh lý về đường tiêu hóa đặc biệt là ung thư dạ dày, hậu quả của chấn thương hoặc do sử dụng thuốc, nuốt phải dị vật.

NGUYÊN NHÂN ĐẾN TỪ CÁC BỆNH LÝ TIÊU HÓA

Hiện tượng nôn ra máu là dấu hiệu cảnh báo tình trạng sức khỏe cần được thăm khám ngay. Một số bệnh lý gây xuất huyết tiêu hóa điển hình bởi triệu chứng ói ra máu bao gồm xuất huyết thực quản, dạ dày và tá tràng

XUẤT HUYẾT TỪ THỰC QUẢN

GIÃN TĨNH MẠCH THỰC QUẢN – DẠ DÀY DO TĂNG ÁP CỬA

Bệnh xơ gan là tình trạng mô gan có sẹo ngăn chặn dòng chảy của máu qua gan. Điều này gây ra sự gia tăng áp lực trong tĩnh mạch đưa máu từ ruột đến gan (tĩnh mạch cửa). Áp lực gia tăng đẩy ngược vào ruột và làm giãn tĩnh mạch đường tiêu hóa, phổ biến nhất là giãn tĩnh mạch thực quản. Khi căng giãn quá mức, tĩnh mạch sẽ vỡ ra và gây chảy máu, nhưng lại thường không gây đau đớn.

HỘI CHỨNG MALLORY – WEISS

Hội chứng Mallory – Weiss là tình trạng chảy máu do rách niêm mạc thực quản, thường xảy ra ở nơi giao giữa thực quản và dạ dày. Vết rách có thể do nhiều nguyên nhân làm tăng áp suất đột ngột trong dạ dày, thực quản như nôn ói sau khi uống rượu.

VIÊM THỰC QUẢN

Viêm thực quản thường do trào ngược dạ dày gây nôn ra máu. Viêm thực quản là tình trạng viêm trong niêm mạc thực quản, đoạn tiêu hóa nối từ hầu họng đến dạ dày. Tùy theo mức độ, người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng như đau, khó nuốt, cảm giác vướng cổ họng và tức ngực. Thực quản bị viêm đôi khi gây ra chảy máu.

UNG THƯ THỰC QUẢN

Ung thư thực quản là tình trạng các tế bào ở lớp niêm mạc thực quản bị đột biến thành tế bào ác tính và bắt đầu tăng sinh không kiểm soát. Sau một thời gian các tế bào đột biến phát triển thành khối u xuất hiện dọc theo chiều dài ống thực quản khiến người bệnh bị đau họng, buồn nôn, ói ra máu, khó nuốt, chán ăn và sụt cân không kiểm soát.

XUẤT HUYẾT TỪ DẠ DÀY

LOÉT DẠ DÀY

Loét dạ dày là các vết loét phát triển trong dạ dày. Vết loét có thể xuất huyết dẫn đến hiện tượng nôn ra máu. Theo thống kê của Thư viện Quốc gia Hoa Kỳ Y, 40% đến 50% trường hợp xuất huyết đường tiêu hóa trên do bệnh loét dạ dày.

Các tổn thương này do axit ăn mòn hoặc do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori phát triển ở lớp niêm mạc. Các tổn thương này ăn sâu qua niêm mạc từ đó để lộ lớp cơ niêm và hình thành vết loét. Sử dụng một số loại thuốc như aspirin, NSAIDs hoặc thuốc chống đông máu có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày và dẫn đến xuất huyết do tác động của thuốc lên chức năng tiểu cầu.

VIÊM DẠ DÀY

Uống nhiều rượu, bỏng nặng, tổn thương hệ thần kinh trung ương và nhiều bệnh nghiêm trọng khác dẫn đến viêm dạ dày xuất huyết.

GIÃN TĨNH MẠCH PHÌNH VỊ

Giãn tĩnh mạch thường gặp ở đoạn xa tĩnh mạch thực quản và tĩnh mạch phình vị gây ra do tăng áp lực tĩnh mạch cửa, thường gặp ở bệnh xơ gan. Chúng có thể gây chảy máu số lượng rất nhiều nhưng không gây ra các triệu chứng khác.

UNG THƯ DẠ DÀY

Sụt cân và chán ăn gợi ý ung thư dạ dày khi kết hợp với triệu chứng nôn ra máu, mặc dù các triệu chứng tương tự có thể gặp ở bệnh nhân loét dạ dày – tá tràng.

XUẤT HUYẾT TỪ TÁ TRÀNG

LOÉT TÁ TRÀNG

Vết loét có thể chảy máu, đôi khi chảy nhiều máu. Giống như loét dạ dày, loét tá tràng thường do nhiễm vi khuẩn Hp, thuốc kháng viêm và aspirin,…

VIÊM TÁ TRÀNG

Viêm tá tràng là phần đầu tiên của ruột non, nằm ngay dưới dạ dày bị viêm. Các triệu chứng của viêm tá tràng bao gồm buồn nôn, nôn, đau bụng ở vùng trên rốn, khó tiêu, ợ hơi,… Trong một số trường hợp, người bệnh đi tiêu phân có màu đen và chất nôn có lẫn máu đỏ bầm. Viêm tá tràng chiếm 10% trong số nguyên nhân gây xuất huyết đường tiêu hóa trên.

NGUYÊN NHÂN HIẾM GẶP ĐẾN TỪ BẤT KỲ PHẦN NÀO CỦA ỐNG TIÊU HÓA TRÊN

Nôn hoặc ói ra máu có thể đến từ một vài nguyên nhân ít phổ biến hơn, bao gồm:

• Nhiễm độc phóng xạ.
• Uống phải độc chất như asen hoặc axit.
• Nhiễm trùng đường tiêu hóa không phổ biến.
• Bệnh về máu như giảm tiểu cầu, bệnh bạch cầu, bệnh hemophilia (máu khó đông) hay thiếu máu có thể gây triệu chứng nôn ra máu.

Trong một số trường hợp không thể tìm ra nguyên nhân, ngay cả khi thực hiện các thăm khám cận lâm sàng.

NGUYÊN NHÂN ĐẾN TỪ THÓI QUEN UỐNG NHIỀU RƯỢU BIA

Nôn ra máu là dấu hiệu cảnh báo các biến chứng nghiêm trọng khi uống rượu bia quá nhiều và thường xuyên, bao gồm:

• Giãn tĩnh mạch: nôn quá mức sau khi uống rượu bia làm tăng áp lực bên trong ống tiêu hóa trên bao gồm thực quản, dạ dày và đường ruột có thể dẫn đến rách đường ruột. Các triệu chứng kèm theo triệu chứng ói ra máu bao gồm đau ngực đột ngột và dữ dội, có thể lan ra sau lưng, đổ mồ hôi, khó thở và đau dạ dày.
• Xơ gan: uống quá nhiều rượu thường xuyên có thể gây sẹo ở mô gan, cũng như các bệnh lý khác. Tình trạng kéo dài, các mạch máu có thể vỡ ra, gây ra hiện tượng máu lẫn trong chất nôn. Các triệu chứng kèm theo triệu chứng ói ra máu bao gồm suy nhược, ngất và xuất huyết trực tràng.
• Loét dạ dày – tá tràng: vết loét ngày càng phát triển lớn do hàm lượng axit trong rượu làm tổn thương niêm mạc dạ dày. Các dấu hiệu của bệnh viêm loét dạ dày bao gồm xuất huyết nghiêm trọng ở ống tiêu hóa, tiêu phân có màu đỏ sẫm hoặc đen, đau dạ dày hoặc đau rát vùng thượng vị.

NGUYÊN NHÂN GÂY NÔN RA MÁU Ở TRẺ

Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, một số nguyên nhân khác có thể gây triệu chứng nôn ra máu, bao gồm:

• Dị tật bẩm sinh.
• Rối loạn đông máu.
• Thiếu vitamin K.
• Dị ứng sữa.
• Chảy máu cam và sau đó nuốt máu, trẻ có thể nôn ra máu.
• Nuốt phải dị vật.

Tìm hiểu thêm về chẩn đoán nôn ra máu