Jet lag là gì?

Jet lag là tình trạng mệt mỏi của cơ thể xảy ra sau một chuyến bay dài xuyên qua nhiều múi giờ (theo hướng từ phía Đông sang Tây hoặc từ phía Tây sang Đông).

(đọc như dét -lác)

Nguyên nhân gây ra jet lag?

Do sự thay đổi, xáo trộn nhịp sinh học của cơ thể gây ra bởi sự chênh lệch múi giờ giữa hai khu vực mà bạn di chuyển. Cơ thể đang quen với thời gian ăn uống, ngủ nghỉ… của nơi khởi hành, không thể phút chốc thích nghi được với thời gian của điểm đến.

Khi cơ thể đấu tranh để phù hợp với múi giờ mới, gây ra tình trạng mất ngủ tạm thời, mệt mỏi, khó chịu và giảm khả năng tập trung. Ví dụ: một người nào đó bay từ New York đến London, tức là từ tây sang đông, cảm thấy như thời gian sớm hơn năm giờ so với giờ địa phương. Và ai đó đi từ London đến New York, tức là từ đông sang tây, cảm thấy như thời gian muộn hơn năm giờ so với giờ địa phương.

Múi giờ chênh lệch càng nhiều, bạn càng có nguy cơ bị jet lag. Mặt khác jet lag không hẳn xảy ra với độ dài của chuyến bay mà chủ yếu là do hướng bay. Ví dụ: một chuyến bay 10 tiếng từ châu Âu sang Nam Phi (Bắc xuống Nam, Tây sang Đông) không gây ra jet lag. Tuy nhiên, một chuyến bay 5 tiếng từ bờ Đông sang bờ Tây nước Mỹ có khả năng sẽ gây ra hiện tương jet lag nơi người có cơ địa “yếu”.

Những hiện tượng mệt mỏi do jet lag

• Ngủ, thức dậy quá sớm hoặc quá buồn ngủ
• Mệt mỏi vào ban ngày
• Khó tập trung hoặc làm việc bình thường
• Ăn không ngon, chán ăn
• Buồn nôn, chóng mặt, nhức đầu
• Rối loạn tiêu hoá
• Tâm trạng thay đổi, dễ cáu kỉnh, mất bình tĩnh
• Mất phương hướng, tình trạng bị say, lảo đảo

Mức độ hồi phục sau jet lag là khoảng một ngày với hành trình Đông – Tây và khoảng một ngày rưỡi với hành trình Tây – Đông. Tuy nhiên, thời gian thích nghi và tự điều chỉnh cũng tùy thuộc vào từng cá nhân, ở một số người đòi hỏi phải mất nhiều ngày, tuy nhiên, cũng có một số người chỉ mất khoảng một ngày.

Các biện pháp có thể giúp tránh bị jet lag

• Nghỉ ngơi nhiều trước một chuyến đi. Thiếu ngủ làm cho jet lag tồi tệ hơn.
• Dần dần điều chỉnh lịch trình của bạn trước chuyến đi. Nếu bay về hướng Đông, hãy thử đi ngủ sớm hơn một giờ trong một vài ngày trước khi khởi hành. Đi ngủ muộn hơn một giờ trong vài đêm nếu phải bay về phía Tây.
• Điều chỉnh việc tiếp xúc ánh sáng. Nếu bạn bay hơn tám múi giờ về phía Đông, hãy đeo kính râm và tránh ánh sáng rực rỡ vào buổi sáng, và sau đó tiếp xúc càng nhiều ánh sáng mặt trời càng tốt vào buổi chiều muộn trong vài ngày đầu tiên ở nơi bạn mới đến. Nếu bạn bay về phía Tây hơn tám múi giờ, tránh ánh sáng mặt trời một vài giờ trước khi trời tối trong vài ngày đầu tiên để thích nghi với thời gian địa phương.
• Điều chỉnh đồng hồ của bạn theo thời gian nơi bạn sẽ đến trước khi khởi hành. Khi đến nơi, dù bạn rất mệt mỏi, cố gắng không ngủ cho đến tối đêm. Cố gắng ăn theo khung giờ mới.
• Uống nhiều nước trước, trong và sau chuyến bay để phòng chống hiệu ứng mất nước do không khí khô trên máy bay. Tránh uống rượu và caffeine, vì chúng có thể làm bạn mất nước và ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn.
• Cố gắng ngủ trên máy bay nếu lúc đó là ban đêm tại điểm đến của bạn. Nếu lúc đó là ban ngày nơi bạn sẽ đến, hãy cố gắng không ngủ.