Để điều trị hội chứng ruột kích thích chế độ ăn uống sinh hoạt là rất quan trọng. Trước tiên cần kiêng khem những thức ăn dễ gây dị ứng như tôm, cua, cá và những thức ăn khó tiêu, dễ sinh hơi như khoai lang,… Đa số người mắc rối loạn cơ năng đại tràng hay hội chứng ruột kích thích thường bị thiếu lactase (là enzyme phân giải đường lactose) nên cần tránh các loại thức ăn có loại đường này.

Xem thêm:

• Dấu hiệu hội chứng ruột kích thích
• Nguyên nhân hội chứng ruột kích thích

Phương pháp trị dứt điểm hội chứng ruột kích thích hiện nay vẫn chưa được tìm ra. Do đó, phác đồ điều trị hội chứng ruột kích thích tốt nhất là làm giảm các triệu chứng bệnh lý thông qua các cách như:

• Điều trị hội chứng ruột kích thích bằng phương pháp tâm lý
• Sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích
• Thay đổi chế độ dinh dưỡng

Điều trị hội chứng ruột kích thích bằng thuốc để giảm nhẹ các triệu chứng nổi trội. (Ảnh minh họa sưu tầm)

Điều trị hội chứng ruột kích thích bằng phương pháp tâm lý

Các phương pháp tâm lý có thể được sử dụng trong điều trị như:

• Thay đổi suy nghĩ, trấn an bệnh nhân và tạo niềm tin: “Hội chứng ruột kích thích là một bệnh mạn tính nhưng không dẫn đến viêm ruột hoặc ung thư. Bệnh có thể được điều trị nhưng cần kiên trì, tuân theo lời dặn của bác sĩ để đạt được hiệu quả như mong muốn”.
• Bác sĩ nên giải thích tường tận về bệnh lý, quá trình điều trị và hiệu quả đạt được nếu kiên trì và tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ.
• Kiểm soát, hạn chế và điều trị các nguyên nhân dẫn đến stress, lo âu, rối loạn cảm xúc, trầm cảm hoặc các dấu hiệu gây mất ngủ.
• Thường xuyên tập thể dục thể thao, yoga, thiền và ngủ đủ giấc.

Sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích

Bên cạnh các liệu pháp tâm lý hoặc thay đổi chế độ ăn uống, người bệnh hội chứng ruột kích thích uống thuốc gì? Sau đây là một số loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn hỗ trợ quá trình điều trị như:

• Chống đau bụng: các loại thuốc chống co thắt cơ như Spasfon, Duspatalin,…
• Chống táo bón: sử dụng thuốc nhuận tràng như Forlax, Duphalac, Tegaserod,…
• Chống tiêu chảy: Smecta, Imodium, Actapulgite,…
• Chống sinh hơi: Meteospasmyl, Pepsane,…
• Thuốc an thần: Rotunda, Seduxen, Dogmatil,…
• Thuốc diệt khuẩn ruột: Berberin, Ganidan, Biseptol,…

Lưu ý: người bệnh không nên tự ý sử dụng các loại thuốc trên, Cô Bác, Anh Chị nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, tránh trường hợp lạm dụng thuốc, trị sai bệnh, lờn thuốc và ảnh hưởng đến sức khỏe.

Xem thêm:

• Chẩn đoán hội chứng ruột kích thích

Thuốc điều trị táo bón

• Thuốc nhuận tràng thẩm thấu giúp giữ lại nước trong đại tràng làm mềm phân, đồng thời bệnh nhân phải uống nhiều nước khi sử dụng thuốc để tránh tình trạng cơ thể bị mất nước.
• Thuốc nhuận tràng kích thích có công dụng kích thích các cơ quanh ruột co bóp và đẩy phân ra ngoài, người bệnh không nên dùng thường xuyên vì sẽ khiến cơ thể bị lờn thuốc gây mất tác dụng.

Thuốc điều trị tiêu chảy

Sử dụng các loại thuốc không kê toa giúp kiểm soát tình trạng tiêu chảy như loperamide và cholestyramine, tuy nhiên nhứng loại thuốc này có thể gây ra tình trạng chướng bụng.

Thuốc kháng cholinergic và chống co thắt

Một số loại thuốc như hyoscine butylbromide, dipropyline làm giảm các cơn co thắt ruột, đôi khi cũng được dùng cho các bệnh nhân bị tiêu chảy, tuy nhiên chúng lại gây táo bón và các triệu chứng khác như bí tiểu, khô miệng và mờ mắt.

Những người bị cườm nước nên khai báo rõ ràng tình trạng với bác sĩ và thận trọng khi sử dụng loại thuốc này.

Thuốc chống trầm cảm

Nếu bệnh nhân đang gặp các vấn đề liên quan đến tâm lý như trầm cảm, lo lắng, căng thẳng, bác sĩ có thể chỉ định thuốc chống trầm cảm ba vòng hoặc thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc.

Các loại thuốc này giúp giảm trầm cảm cũng như ức chế hoạt động của các nơron kiểm soát đường ruột.

Nếu người bệnh bị tiêu chảy và đau bụng nhưng không có triệu chứng trầm cảm bác sĩ có thể chỉ định thuốc chống trầm cảm ba vòng liều nhẹ.

Thực phẩm chức năng

Sử dụng các loại thực phẩm chức năng bổ sung chất xơ có thể giúp kiểm soát triệu chứng táo bón. Ngoài ra, chất xơ từ thức ăn có thể gây cảm giác chướng bụng nhiều hơn so với chất xơ trong thực phẩm chức năng.

Thay đổi chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng hoạt động của đường ruột và quá trình điều trị hội chứng ruột kích thích. Vì vậy, người bệnh nên nhờ các chuyên gia dinh dưỡng tư vấn một thực đơn ăn uống khoa học, đủ chất và phù hợp với tình trạng sức khỏe dành cho người bị hội chứng ruột kích thích.

Chế độ ăn uống khoa học giúp khắc phục tình trạng sức khỏe và cải thiện các triệu chứng. (Ảnh minh họa sưu tầm)

Sau đây là một số lời khuyên dành cho người bệnh hội chứng ruột kích thích:

• Sử dụng các thực phẩm tự nhiên chứa chất xơ với khẩu phần thấp và từ từ tăng dần nếu cảm thấy tình trạng tiến triển tốt không gây ra các triệu chứng như tiêu chảy hoặc táo bón.
• Một số thực phẩm người bệnh nên đưa vừa đủ vào khẩu phần ăn mỗi ngày như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ và các loại đậu.
• Tránh các thực phẩm khiến tình trạng của bệnh nhân xấu đi như rượu bia, chocolate, cà phê, thức uống có gas, các loại thuốc chứa caffein, sữa và chế phẩm từ sữa,…
• Tránh các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và chất béo.
• Cố gắng ăn đúng giờ, không bỏ bữa và chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ nếu người bệnh bị tiêu chảy. Ngược lại, nếu bệnh nhân bị táo bón việc ăn vừa đủ chất xơ sẽ hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
• Uống nhiều nước, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc.

Lưu ý:

Hội chứng kích thích đường ruột là hệ quả của chế độ ăn uống không lành mạnh, tâm lý căng thẳng và sinh hoạt hằng ngày thiếu khoa học. Để phòng ngừa hội chứng ruột kích thích, Cô Bác, Anh Chị cần tuân theo các lời khuyên sau:

• Hạn chế dùng các loại thực phẩm có hại cho hệ tiêu hóa như bánh mì ngũ cốc tinh chế, khoai tây chiên, cà phê, nước có gas, rượu bia, phô mai,…
• Hạn chế tối thiểu thức ăn nhanh, thực phẩm nhiều dầu mỡ, chiên đi chiên lại nhiều lần.
• Chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, từ 3 bữa lớn thành 5 bữa nhỏ.
• Ăn uống đúng giờ, khoa học, không bỏ bữa, phân chia khẩu phần ăn hợp lý theo gợi ý của các chuyên gia dinh dưỡng.
• Uống nhiều nước lọc, uống nước trước khi ăn và không uống trong bữa ăn.
• Hạn chế ảnh hưởng do căng thẳng, lo lắng và áp lực.

Ngoài ra, để phát hiện sớm các dấu hiệu gây bệnh và đưa ra phương pháp can thiệp kịp thời, bác sĩ khuyến cáo Cô Bác, Anh Chị nên thực hiện nội soi tiêu hóa và tầm soát ung thư tiêu hóa định kỳ, đặc biệt là tầm soát ung thư đại trực tràng. Phụ thuộc vào các triệu chứng và tiền sử bệnh mà có thể được chỉ định nội soi theo từng cơ quan hoặc toàn bộ ống tiêu hóa bằng các phương pháp nội soi sau: nội soi đại tràng không đau, nội soi đại tràng sigma, nội soi toàn bộ ống tiêu hóa.