Hi bạn, chẩn đoán đi ngoài ra máu dựa vào các thăm khám lâm sàng, tiền sử bệnh lý, các biểu hiện, triệu chứng người bệnh đang mắc phải và các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết để chẩn đoán xác định có phải là máu trong phân hay không, tìm nguyên nhân và mức độ của bệnh để có thể điều trị đúng và kịp thời, tránh diễn tiến nặng.

Xem thêm: Đi ngoài ra máu là gì

PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN TRIỆU CHỨNG ĐI NGOÀI RA MÁU

Bất kỳ chi tiết nào người bệnh có thể cung cấp về tình trạng đi ngoài ra máu sẽ giúp bác sĩ xác định vị trí chảy máu. Ví dụ, phân có màu đen, màu hắc ín có thể là vết loét hoặc các vấn đề khác ở phần trên của đường tiêu hóa. Máu đỏ tươi thường cho thấy có vấn đề ở phần dưới của đường tiêu hóa như bệnh trĩ hay viêm túi thừa.

Khám lâm sàng

Khám lâm sàng là bước đầu tiên giúp bác sĩ thu thập thông tin tiền sử bệnh lý, tình trạng sức khỏe và mức độ nghiêm trọng, tổn thương, nguyên nhân gây ra triệu chứng đi ngoài ra máu.

Cô Bác, Anh Chị cần khai báo rõ ràng, cụ thể và chi tiết tình trạng sức khỏe, các biểu hiện, triệu chứng, dấu hiệu, tần suất xuất hiện các triệu chứng liên quan đến tiêu ra máu.

Bên cạnh đó, Cô Bác, Anh Chị cũng cần cho bác sĩ biết các thông tin về chế độ ăn uống, tiền sử bệnh lý tiêu hóa, các phẫu thuật đã được thực hiện và các loại thuốc Cô Bác, Anh Chị đang sử dụng kể cả thực phẩm chức năng.

Để chẩn đoán nguyên nhân, bác sĩ sẽ hỏi Cô Bác, Anh Chị một số câu hỏi sau:

• Thời gian bắt đầu xuất hiện máu trong phân? Tần suất có thường xuyên không?
• Hình dạng và màu sắc phân như thế nào?
• Thói quen đi tiêu ra sao? Cô bác có hay bị tiêu chảy hay táo bón?
• Vị trí đau bụng ở đâu mỗi khi có cảm giác muốn đi cầu?
• Có xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào khác đi kèm không?

Ngoài ra ở bước khám lâm sàng, bác sĩ sẽ quan sát và dùng tay mang găng khám hậu môn, trực tràng để đánh giá xem có máu theo găng không, có búi trĩ hay khối u không,…

Dựa vào màu máu hoặc hình dạng phân mà các bác sĩ sẽ chỉ định các cận lâm sàng cần thực hiện để loại trừ các bệnh lý liên quan và thu hẹp phạm vi chẩn đoán.

Cận lâm sàng chẩn đoán

Sau khi hỏi bệnh sử và khám sức khỏe, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân xuất huyết và đánh giá được mức độ nguy hiểm cũng như vị trí tổn thương bên trong ống tiêu hóa.

Xét nghiệm

Rửa mũi dạ dày (sonde mũi-dạ dày) là thủ thuật có thể cho bác sĩ biết liệu chảy máu ở đường tiêu hóa trên hay dưới. Rửa mũi dạ dày sẽ bao gồm việc loại bỏ các chất trong dạ dày thông qua một ống được đưa vào dạ dày qua mũi. Nếu dạ dày không có máu, máu có thể đã ngừng chảy hoặc nhiều khả năng là ở đường tiêu hóa dưới.

Bác sĩ có thể sẽ thực hiện một số xét nghiệm khác nhằm tìm dấu hiệu của vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng đặc biệt là vi khuẩn Helicobactor pylori thường gây viêm loét dạ dày, như:

• Xét nghiệm máu
• Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân
• Xét nghiệm nhiễm khuẩn trong phân
• Xét nghiệm hơi thở

Chẩn đoán hình ảnh

Sau khi xác định được vị trí tổn thương, bác sĩ có thế chỉ định Cô Bác, Anh Chị thực hiện thêm một số chẩn đoán hình ảnh để xác định mức độ xâm lấn và kích thước tổn thương bên trong ruột, bao gồm:

• Chụp X–quang: chụp X–quang sử dụng chất cản quang Bari sẽ giúp các vết thương của người bệnh hiển thị rõ trên phim chụp.
• Chụp mạch máu: một thủ thuật bao gồm tiêm một loại thuốc cản quang đặc biệt vào tĩnh mạch để làm cho mạch máu có thể nhìn thấy được trên phim chụp X quang hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT Scan). Quy trình phát hiện chảy máu khi thuốc nhuộm rò rỉ ra khỏi mạch máu tại vị trí chảy máu.

Trong một số trường hợp đại tiên ra máu nghiêm trọng, bác sĩ cần mổ ổ bụng để thăm dò các vị trí bị chảy máu mà nội soi không thể quan sát được như ruột non.

Nội soi ống tiêu hóa

Nội soi tiêu hóa là tiêu chuẩn vàng trong việc chẩn đoán các bệnh lý ống tiêu hóa và tìm ra nguyên nhân gây nên triệu chứng đi ngoài ra máu. Ngoài ra, thông qua nội soi bác sĩ có thể quan sát toàn bộ ống tiêu hóa giúp chẩn đoán mức độ tổn thương và thực hiện sinh thiết tế bào giải phẫu bệnh để xác định các bệnh thường có triệu chứng đi cầu ra máu như viêm loét, xuất huyết tiêu hóa, bệnh viêm ruột, ung thư,…

Các phương pháp nội soi thường được sử dụng như:

• Nội soi tiêu hóa trên (bao gồm nội soi thực quản, nội soi dạ dày và nội soi tá tràng): một thủ thuật bao gồm đưa một ống nội soi mềm có camera nhỏ ở đầu, qua miệng và đi xuống thực quản đến dạ dày và tá tràng. Bác sĩ có thể sử dụng cách này để tìm kiếm nguồn chảy máu. Nội soi cũng có thể được thực hiện kèm với sinh thiết để đánh giá giải phẫu bệnh.
• Nội soi đại trực tràng: một thủ thuật tương tự như nội soi dạ dày nhưng ống soi được đưa từ đường đại tràng. Nội soi đại tràng có thể được kết hợp với sinh thiết nhằm đánh giá giải phẫu bệnh hoặc kết hợp cắt polyp nếu cần thiết
• Nội soi đường ruột: phương pháp phổ biến nhất là nội soi viên nang giúp bác sĩ kiểm tra ruột non. Cô Bác, Anh Chị sẽ nuốt một viên nang có chứa camera nhỏ bên trong truyền hình ảnh đến màn hình video khi nó đi qua đường tiêu hóa.

Xem thêm về:

• Điều trị đi ngoài ra máu
• Đi ngoài ra máu là dấu hiệu bệnh gì