Chào bạn, các triệu chứng chủ yếu của chứng khó tiêu chức năng bao gồm cảm giác khó chịu sau ăn, cảm giác no sớm, đau vùng thượng vị và nóng rát vùng thượng vị. Chẩn đoán chính xác chứng khó tiêu chức năng là rất quan trọng để định hướng điều trị hiệu quả và hạn chế các thủ thuật hoặc phương pháp điều trị không cần thiết. Mình tìm được thông tin bạn có thể tham khảo về quá trình chẩn đoán khó tiêu chức năng gồm những gì trong bài viết sau:

Phương pháp chẩn đoán chứng khó tiêu chức năng

Bác sĩ có thể thực hiện một số thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng để xác định nguyên nhân gây khó tiêu và chẩn đoán chứng khó tiêu chức năng sau khi loại trừ những bệnh lý khác gây ra các triệu chứng tương tự.

Cô Bác, Anh Chị cần thực hiện chẩn đoán phân biệt bệnh khó tiêu chức năng với các bệnh lý tiêu hóa trên, bao gồm:

• Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD)
• Loét dạ dày – tá tràng
• Viêm dạ dày
• Hội chứng ruột kích thích (IBS)
• Ung thư đường tiêu hóa trên

Chẩn đoán khó tiêu chức năng cần thực hiện các xét nghiêm nhằm loại trừ các bệnh lý tiêu hóa trên. (Ảnh minh họa sưu tầm)

Tiêu chuẩn chẩn đoán khó tiêu chức năng

Dựa theo tiêu chuẩn chẩn đoán Rome IV 2016, bác sĩ chẩn đoán chứng khó tiêu chức năng khi người bệnh có trên một trong các triệu chứng sau:

• Khó chịu do đầy bụng sau ăn.
• Khó chịu do cảm giác no sớm.
• Khó chịu do đau vùng thượng vị.
• Khó chịu do nóng rát vùng thượng vị.

Và không có bệnh lý thực thể gây ra các triệu chứng trên.

Các triệu chứng thường xuất hiện rõ ràng trong 3 tháng gần nhất và có thể khởi phát ít nhất 6 tháng trước thời điểm chẩn đoán.

Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ hỏi chi tiết về tình trạng bệnh, các loại thuốc đang uống để điều trị bệnh (nếu có), cũng như bệnh sử và tiền căn của Cô Bác, Anh Chị và người thân để định hướng chẩn đoán. Bác sĩ thực hiện thăm khám tổng quát, tập trung khám tiêu hóa để kiểm tra các dấu hiệu và triệu chứng gợi ý nguyên nhân cơ bản.

Cô Bác, Anh Chị sẽ được bác sĩ chỉ định thực hiện một số thăm khám cận lâm sàng khác để chẩn đoán chính xác tình trạng sức khỏe nếu có một trong các triệu chứng sau:

• Sụt cân không rõ nguyên nhân
• Người lớn trên 60 tuổi
• Có tiền sử gia đình bị ung thư đường tiêu hóa
• Nôn ói hay đại tiện ra máu

Cận lâm sàng

Khi thăm khám cận lâm sàng, bác sĩ sẽ cần làm các xét nghiệm, nội soi tiêu hóa và chẩn đoán hình ảnh để xác định bệnh lý Cô Bác, Anh Chị mắc phải.

Xét nghiệm

Xét nghiệm máu: giúp loại trừ các bệnh lý khác có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng tương tự như chứng khó tiêu chức năng.

Các xét nhiệm tìm vi khuẩn HP, bao gồm:

• Xét nghiệm kháng thể trong máu để tìm bằng chứng nhiễm HP: nếu kết quả dương tính, Cô Bác, Anh Chị có thể sẽ được tư vấn điều trị mà không cần làm thêm các xét nghiệm khác. Ngoài ra, xét nghiệm máu giúp xác định số lượng hồng cầu để kiểm tra tình trạng thiếu máu của cơ thể.
• Xét nghiệm phân: để tìm sự hiện diện của kháng nguyên HP trong phân. Xét nghiệm này đặc hiệu hơn xét nghiệm kháng thể trong máu.
• Xét nghiệm hơi thở: đây là phương pháp xác định vi khuẩn HP được nhiều nước áp dụng, có độ chính xác cao, thực hiện nhanh và không xâm lấn.

Kiểm tra độ pH: Nếu kết quả nội soi không thấy bất thường nhưng bác sĩ nghi ngờ chứng khó tiêu do trào ngược dạ dày – thực quản bác sĩ có thể đo nồng độ axit bên trong thực quản. Thực hiện kiểm tra pH thực quản 24 giờ kể cả khi đã điều trị bằng chất ức chế bơm proton. Phương pháp này sẽ đo lượng axit trong thực quản khi cơ thể ở các trạng thái khác nhau, chẳng hạn như trong khi ăn hoặc ngủ.

Nội soi tiêu hóa

Để chẩn đoán loại trừ các bệnh lý như trào ngược dạ dày – thực quản, viêm/loét dạ dày – tá tràng, hội chứng ruột kích thích, ung thư đường tiêu hóa trên,… gây ra các triệu chứng tương tự chứng khó tiêu chức năng, bác sĩ sẽ chỉ định nội soi ống tiêu hóa trên.

Nội soi tiêu hóa trên (bao gồm nội soi thực quản, nội soi dạ dày) bằng một dây soi có gắn camera độ phóng đại trên 500 lần, soi đến cấp độ tế bào kết hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo AI giúp chẩn đoán chính xác và đồng nhất kết quả. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, biểu hiện lâm sàng, kết quả xét nghiệm mà phương pháp nội soi được thực hiện có hoặc không có sinh thiết.

Chẩn đoán hình ảnh

Chụp X-quang cản quang là kỹ thuật sử dụng chất tương phản bari để phủ lên niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng. Phương pháp cho phép bác sĩ gián tiếp đánh giá các bất thường của niêm mạc ống tiêu hóa trên.

Trong một vài trường hợp, bác sĩ chỉ định các xét nghiệm bổ sung như siêu âm bụng, chụp CT, MRI hoặc đánh giá khả năng làm rỗng dạ dày.

Nếu kết quả của các xét nghiệm trên đều âm tính, không tìm ra được các bất thường ở ống tiêu hóa trên. Bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán người bệnh bị khó tiêu chức năng.