Cách điều trị giãn vỡ tĩnh mạch thực quản tập trung vào việc làm giảm nguy cơ xuất huyết và kiểm soát tình trạng tăng áp lực tĩnh mạch cửa. Đối với người bệnh xuất huyết tiêu hóa cần được cầm máu qua nội soi.

Để chẩn đoán giãn tĩnh mạch thực quản, bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng và cận lâm sàng như xét nghiệm hoặc dịch vụ nội soi thực quản, kết hợp với kiểm tra các bệnh lý có liên quan đến gan để đưa ra kết quả chính xác nhất.

Khi có kết quả chẩn đoán giãn tĩnh mạch thực quản do tăng áp lực tĩnh mạch cửa, hồ sơ bệnh án của người bệnh sẽ được chuyển cho bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để thực hiện các kiểm tra sâu hơn và tìm ra phác đồ điều trị giãn vỡ tĩnh mạch thực quản phù hợp với giai đoạn bệnh.

Điều trị ngăn ngừa xuất huyết

Các phương pháp điều trị giúp kiểm soát tăng áp lực tĩnh mạch giảm nguy cơ xuất huyết do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản, bao gồm:

• Sử dụng thuốc hạ huyết áp còn được gọi là thuốc chẹn thụ thể beta để giảm áp lực trong các tĩnh mạch cửa. Những loại thuốc này bao gồm propranolol và nadolol.
• Nội soi thắt búi giãn tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su được bác sĩ chỉ định nếu tình trạng giãn tĩnh mạch có nguy cơ cao bị xuất huyết. Các bác sĩ sẽ nội soi và cột các búi giãn này bằng thun cao su. Phương pháp này sẽ thắt mạch máu lại để ngăn chảy máu. Tuy nhiên, thắt thun tĩnh mạch thực quản có một tỷ lệ nhỏ biến chứng như gây ra sẹo thực quản.

Điều trị xuất huyết

Xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản cần được điều trị ngay lập tức. Các phương pháp điều trị vỡ giãn tĩnh mạch thực quản giúp kiểm soát tình trạng xuất huyết để ngăn ngừa sốc mất máu và tử vong.

• Nội soi thắt búi giãn tĩnh mạch bằng vòng cao su: để thắt tĩnh mạch thực quản chảy máu.
• Sử dụng thuốc làm chậm lưu lượng máu vào tĩnh mạch cửa: thuốc tiêm tĩnh mạch octreotide (Sandostatin) và thuốc vasopressin (thuốc co mạch) giúp làm chậm dòng chảy của máu từ cơ quan nội tạng về tĩnh mạch cửa. Thuốc được sử dụng liên tục trong 5 ngày sau đợt xuất huyết.
• Tạo đường thông cửa chủ trong gan qua tĩnh mạch cảnh (TIPS) là phương pháp tạo đường thông cửa chủ trong gan qua tĩnh mạch cảnh trong phải, được chỉ định đối với các trường hợp xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch khi các biện pháp điều trị nội khoa và nội soi không đạt kết quả mong muốn.
• Phẫu thuật bắc cầu tĩnh mạch cửa: như đặt shunt tĩnh mạch lách – thận, cũng hoạt động theo cơ chế tương tự TIPS nhưng phẫu thuật này xâm lấn hơn và có tỷ lệ tử vong cao.
• Đặt ống thông Sengstaken – Blakemore: được chỉ định để cầm máu trong các trường hợp xuất huyết tiêu hóa nghi do giãn tĩnh mạch thực quản.
  • Đây là phương pháp được dùng tạm thời để cầm máu nếu không thực hiện được nội soi cầm máu hoặc trong khi chờ đợi thực hiện thủ thuật đặt shunt cửa – chủ trong gan qua đường tĩnh mạch cảnh (TIPS). Trong trường hợp chưa chẩn đoán được xuất huyết tiêu hóa là do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản hay do chảy máu dạ dày thì đặt ống Blakemore còn có tác dụng theo dõi cả xuất huyết dạ dày đồng thời giúp chẩn đoán xác định.
  • Ống này là một ống sonde dạ dày linh hoạt với một bóng chèn ở dạ dày và một quả bóng chèn ở thực quản. Sau khi chèn, bóng trong dạ dày được bơm lên với một thể tích không khí cố định và dùng lực kéo vào ống để kéo quả bóng khít với đoạn nối dạ dày – thực quản. Phương pháp giúp cầm máu bằng cách tạo áp lực lên các tĩnh mạch thực quản.
• Bồi hoàn dịch, truyền máu nếu cần được thực hiện để kiểm soát tình trạng sốc giảm thể tích và sốc mất máu.
• Ngăn ngừa nhiễm trùng: người bệnh xơ gan bị xuất huyết tiêu hoá có nguy cơ nhiễm trùng cao nên được điều trị dự phòng bằng thuốc kháng sinh norfloxacin hoặc ceftriaxone.
• Ghép gan: là lựa chọn khi bệnh gan nặng hoặc bị xuất huyết do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản tái phát.

Phương pháp điều trị thử nghiệm

• Bột cầm máu được dùng qua ống thông trong quá trình nội soi tiêu hóa. Khi xịt vào thực quản, bột cầm máu dính vào các tĩnh mạch thực quản và có thể cầm máu. Tuy nhiên, đây chỉ là một liệu pháp khẩn cấp để cầm máu.
• Đặt stent kim loại tự giãn nở (SEMS): là phương pháp giúp cầm máu khi tất cả các biện pháp khác không thành công. SEMS có thể được đặt trong quá trình nội soi tiêu hóa và cầm máu bằng cách tạo áp lực lên các tĩnh mạch thực quản đang xuất huyết. Tuy nhiên, SEMS có thể làm hỏng mô và ống kim loại có thể lệch sang vị trí khác sau khi được đặt. Stent nên được loại bỏ trong vòng 7 ngày và xuất huyết có thể tái phát. Biện pháp điều trị này còn đang được thử nghiệm và chưa áp dụng rộng rãi.

Giãn tĩnh mạch thực quản thường không gây ra các dấu hiệu và triệu chứng trừ khi có xuất huyết. Đôi khi người bệnh phát hiện tình trạng giãn tĩnh mạch thực quản thông qua quá trình thăm khám tiêu hóa hoặc tầm soát ung thư tiêu hóa.

Nội dung câu trả lời được tham khảo từ website phòng khám nội soi dạ dày, các bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin phòng khám và chọn lựa nơi uy tín để khám chữa bệnh tiêu hoá cũng như bảo vệ sức của bạn một cách hiệu quả nhất.